مجموعه گنجعلی خان
مجموعه گنجعلی خان در کرمان یکی از آثار تاریخی و فرهنگی برجسته ایران است که در دوره صفوی توسط گنجعلی خان، حاکم کرمان، ساخته شده است. این مجموعه شامل میدان، بازار، مسجد، حمام، مدرسه، ضرابخانه و آب انبار است که هر کدام دارای ویژگی های معماری و هنری خاص خود هستند. در این مقاله قصد داریم از جاهای دیدنی کرمان به شما معرفی کاملی از این مجموعه زیبا و دیدنی بدهیم و نکات مهمی را برای بازدید از آن به شما بگوییم.
میدان گنجعلی خان
به گزارش عجم گشت این میدان یک محوطه مستطیل شکل به طول ۱۰۰ و عرض ۵۰ متر است که در مرکز شهر کرمان و در حاشیه بازار قرار دارد. در اطراف این میدان بنا های دیگر مجموعه گنجعلی خان واقع شده اند. در گذشته این میدان برای برگزاری مراسم عید و نوروز، نمایش بازی های سنتی، تئاتر عروسکی و سایر فعالیت های فرهنگی و اجتماعی استفاده می‌شده است. این میدان همچنین به عنوان چهارسوق گنجعلی خان نامیده می‌شود که به دلیل تقاطع راه های تجارت در آن، رونق خوبی داشت.
بازار گنجعلی خان
از جاهای دیدنی کرمان یک بازار سنتی است که در جنوب و شرق میدان قرار دارد. این بازار دارای سقف های طاقدار و روشنایی مناسب است. در این بازار محصولات مختلف صنایع دستی کرمان فروخته می‌شود. برخی از صنایع دستی کرمان عبارتند از: فرش، پته دوزی، قالیچه، جوراب بافت، پالتو بافت، سفالگری، قلم زنی، منبت کاری و … . در بازار گنجعلی خان همچنین فروشگاه های خوراکی، قنادی، عطاری، لباس فروشی و … نیز وجود دارد. بازدید از این بازار به شما فرصت خوبی را برای آشنایی با فرهنگ و سبک زندگی مردم کرمان خواهد داد.
حمام گنجعلی خان
یكی از زیبا ترین حمام های تاریخی كشور است كه در جنوب غربی میدان قرار دارد. این حمام در سال ۱۳۷۴ هجری شمسی به دست اداره میراث فرهنگی استان کرمان مرمت شد. دارای تزئینات بسیار زیبا و منحصر به فرد از جمله كاشی كاری، نقاشی، مقرنس و كاربندی است. ورودی حمام از طریق یك راهروی خمیده به یك هشتی كوچك به سربینه می رسد. سربینه حمام گنجعلی خان بسیار بزرگ است كه از طریق غرفه های بزرگ و كوچك به هم متصل می شوند. همچنین در این حمام یک سرویس بهداشتی و یک چشمه آب گرم وجود دارد. در حال حاضر به عنوان موزه مردم شناسی کرمان استفاده می‌شود که در آن اشیاء و لوازم قدیمی مربوط به فعالیت های روزانه، عادات و باور های مردم کرمان نمایش داده می‌شود.
مسجد گنجعلی خان
این مسجد در شمال بازار قرار دارد و دارای یک شبستان، یک ایوان، یک منبر، یک محراب و یک صحن است. دارای تزئینات زیبای کاشی کاری، نقاشی، آجر پزی، کتیبه ها و … است. همچنین این مسجد به دلیل قرار گیری در بازار، برای نماز خواندن تجار و بازاریان استفاده می‌شود.
مدرسه گنجعلی خان
این مدرسه دارای دو طبقه حجره، دو ایوان، چهار شبستان، چهار رواق، چهار باب در و … است. به عنوان یک کاروانسرای بزرگ نیز شناخته می‌شود که برای اسکان تجار و بازدیدکنندگان شهر کرمان استفاده می‌شود. همچنین دارای تزئینات فوق العاده زیبای کاشی کاری، نقاشی، کتیبه ها و … است. در حال حاضر این مدرسه به عنوان دانشکده هنر فعال است.
ضرابخانه گنجعلی خان
یکی از بخش های مجموعه گنجعلی خان است که در شمال غربی میدان قرار دارد. این ضرابخانه محل تولید سکه و پول در دوره صفوی بوده است. در این ضرابخانه ماشین‌آلات و ابزار های مورد نیاز برای ضرب سکه وجود دارد. همچنین در این ضرابخانه نمونه هایی از سکه های تاریخی کرمان و ایران نمایش داده می‌شود. و در آخر به عنوان یک موزه تاریخی و فرهنگی کرمان شناخته می‌شود.
آب انبار گنجعلی خان
یک آب انبار بزرگ و عمیق است که در جنوب شرقی میدان قرار دارد. این آب انبار دارای دو باب در، دو پلکان، دو راهرو، دو حوض، دو بادگیر و … است. همچنین به عنوان منبع تامین آب شرب و کشاورزی برای مجموعه گنجعلی خان و بازار کرمان استفاده می‌شود. در حال حاضر این آب انبار به عنوان یک موزه تاریخی و فناوری کرمان شناخته می‌شود.
خلاصه
مجموعه گنجعلی خان كرمان یكی از جاذبه های توریستی كشور است كه نشان دهنده تمدن و فرهنگ بی نظیر مردم كرمان در دوره صفوی است. این مجموعه شامل میدان، بازار، حمام، مسجد، مدرسه، ضرابخانه و آب انبار است كه هر كدام دارای تزئینات هنری و معماری خاص خود هستند. بازدید از این مجموعه به شما فرصت خوبی را برای آشنایی با تاریخ، فرهنگ، صنایع دستی و سبك زندگی مردم كرمان خواهد داد.